”ექიმო, გამონადენი მაქვს”, - ეს ფრაზა პრაქტიკოს გინეკოლოგს დღეში რამდენჯერმე ესმის. სუსტი სქესი ქალურ დაავადებათა სპეციალისტებს უმეტესად სწორედ ამ მიზეზით მიმართავს.
სასქესო ორგანოებიდან გამონადენი ყველა ასაკის ქალს აქვს. გამონაკლისია პერიოდი 1 თვიდან 8-9 წლამდე - ამ დროს მენსტრუალური ფუნქცია ჯერ კიდევ ჩამოუყალიბებელია, კვერცხუჯრედები არ მწიფს, ქალური ჰორმონებიც იმდენად მცირე რაოდენობით წარმოიქმნება, რომ ორგანიზმზე გავლენას თითქმის არ ახდენს.
როდესაც გოგონა ცხრა წელს გადააბიჯებს, ჩნდება ლორწოვანი გამონადენი, რომლიც პერიოდულად გამოიყოფა და ბრინჯის ნახარშს ან უმი კვერცხის ცილას მოგვაგონებს. სქესობრივი მომწიფების ასაკში გამონადენი ციკლურ ხასიათს იძენს და მენსტრუალური ციკლის ფაზაზეა დამოკიდებული.
ციკლის შუაში (მენსტრუაციიდან მენსტრუაციამდე არსებულ პერიოდში) გამოიყოფა ლორწოვანი გამონადენი, რომელიც უმი კვერცხის ცილას ჰგავს. ეს ოვულაციის - კვერცხუჯრედის მომწიფების - და ესტროგენების მაქსიმალური პროდუქციის ნიშანია. მენსტრუალური ციკლის შემდეგ გამონადენის ოდენობა მინიმუმამდე იკლებს. მენსტრუაციამდე მცირე ხნით ადრე ჩნდება ზომიერი ერთგვაროვანი გამონადენი, რომელიც ბრინჯის ნახარშს წააგავს. გამონადენმა შესაძლოა იმატოს სქესობრივი აგზნებისა და ორსულობის დროს, აგრეთვე - მაშინ, როდესაც ქალი იღებს ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებებს ან იყენებს საშოსშიგა სპირალს.
სასქესო ორგანოებიდან გამონადენის ნორმალური მახასიათებლებია:
მოცულობა - 2 მლ-მდე დღე-ღამეში;
მჟავა რეაქცია;
რძისმაგვარი ფერი;
ლორწოვანი კონსისტენცია;
უსიამოვნო სუნის არქონა;
დისკომფორტისა და უსიამოვნო შეგრძნებების არარსებობა გარეთა სასქესო ორგანოების მიდამოში. საშოს დამცავი ფაქტორებია:
ესტროგენების საკმარისი დონე;
ლაქტობაცილების არსებობა;
საშოს მჟავატუტოვანი წონასწორობის ნორმალური მაჩვენებელი.
სამწუხაროდ, ჯერ კიდევ არსებობენ ქალები, რომელთაც არასწორად ესმით სასქესო ორგანოების ჰიგიენა. ისინი საშოს გამორეცხვას იტარებენ წყლით ან სხვა ხსნარებით, რაც სასარგებლო მიკროორგანიზმებს ვნებს. გარდა ამისა, საშოში არსებული მიკროორგანიზმების განვითარებაში პათოლოგიური ძვრები შეიძლება გამოიწვიოს:
ანტიბიოტიკებით, ჰორმონებითა და ციტოსტატიკებით მკურნალობამ;
ენდოკრინულმა პათოლოგიამ (შაქრიანი დიაბეტი);
ორალური კონტრაცეპტივების გამოყენებამ;
ნებისმიერმა მდგომარეობამ, რომელიც არღვევს იმუნურ სტატუსს.
ამ ფაქტორთა გამო შეიძლება შეიცვალოს სასქესო ორანოებიდან გამონადენის ხასიათიც. ამ ცვლილებათა მიზეზი უმეტესად სასქესო ორგანოების ანთებითი დაავადებებია. ბოლო ხანს გახშირდა ფარულად მიმდინარე ანთების ქრონიკული ფორმები.