ყველაზე ხშირად გვხვდება აგორაფობია, რომელიც გულისხმობს არა მარტო გაშლილი სივრცის შიშს, არამედ სხვა ფობიებსაც, კერძოდ, ხალხმრავლობის შიშს, როდესაც ადამიანს არ აქვს საშუალება, დაუბრუნდეს მისთვის უსაფრთხო ადგილს, შინიდან გასვლისა და მაღაზიაში შესვლის შიშს, საზოგადოებრივი ტრანსპორტით (მეტროთი, მატარებლით, თვითმფრინავით) მარტო მგზავრობის შიშს. ზოგს სიმაღლის ეშინია, ზოგს - ჩაკეტილი კარის. არიან ადამიანები, რომელთაც პანიკური შიში აქვთ მიკრობების, ჭექა-ქუხილის, მჭრელი და ბასრი საგნების, ჩრდილოეთის ციალის, ვარსკვლავების, მთვარის, ღრუბლების, კომეტების, სამგლოვიარო რიტუალის, უსასრულობის მიმართ. არიან ისეთებიც, ვისაც თოჯინის გამოხედვისაც კი ეშინია. მოკლედ, ყოველგვარი შიშისა და ფობიის ჩამოთვლა შეუძლებელია. დარღვევები შეიძლება გამოვლინდეს ვეგეტატიური სიმპტომატიკით: გულისცემის გახშირებით, ოფლიანობით, სიწითლით, კანკალით ან ტრემორით, პირის სიმშრალით, სუნთქვის გაძნელებითა და ქოშინით, გულმკერდის არეში დისკომფორტით ან ტკივილით, ღებინებით ან მუცლის არეში უსიამოვნო შეგრძნებით.

ფსიქოანალიტიკოსები ფობიებს სამ ძირითად ჯგუფად ყოფენ:

I - ზოგადი ფობიები, რო-დესაც ადამიანს ეშინია გარკვეული ობიექტის ან რაიმე საგნის;
II - ე.წ. ლოკომოტორული ფობიები, ანუ ფობიები სიტუაციის მიმართ (ასეთია, მაგალითად, ჩაკეტილი ან ღია სივრცის შიში);
III - სოციალური ფობია ანუ მოქმედების ფობია - საჯაროდ რაიმეს კეთების შიში.
არსებობს ფობიების კლასიფიკაცია ასაკობრივი ჯგუფების გათვალისწინებითაც. ეს იმას ნიშნავს, რომ ყოველ ასაკობრივ ჯგუფში გვხვდება მისთვის დამახასიათებელი შიშები. მაგალითად, ბავშვებისთვის ნიშანდობლივია სიბნელის შიში, მოზარდებისთვის - პარტნიორისადმი დამოკიდებულების შიში, ნაადრევი სიკვდილის შიში.

დიდხანს ეგონათ, რომ აკვიატებული მდგომარეობის ფენომენი შიზოფრენიის ერთ-ერთი გამოვლინება იყო. ამჟამად კი ფობიას დამოუკიდებელ დაავადებად განიხილავენ, ვინაიდან ამ სენით შეპყრობილი ადამიანები შიზოფრენიით დაავადებულნი ნამდვილად არ არიან. ინგლისელმა ფსიქოთერაპევტმა ფრედერიკმა ფობიას "ჭკვიანი ადამიანების სისულელეები" უწოდა. ეს იმიტომ, რომ ფობიები ძირითადად ინტელექტუალურ პირებს აღენიშნებათ. ეს დაავადება, შიზოფრენიისგან განსხვავებით, არ იწვევს პიროვნების შეცვლას, უფრო მეტიც - ფობიით დაავადებულებს ფსიქიკური მოშლილობის სხვა სახეები არ აღენიშნებათ. ფობიის ნამდვილი მიზეზი არავინ იცის. სპეციალისტების ერთი ნაწილი ფიქრობს, რომ აკვიატებული შიშის საფუძველს ფსიქოლოგიური ფაქტორები წარმოადგენს, მეორენი კი დამნაშავედ ბიოლოგიურ ფაქტორებს მიიჩნევენ, მაგრამ ფაქტები და მათი ანალიზი ამტკიცებს, რომ მიზეზი უმეტესად ორივე ტიპის ფაქტორთა თანხვედრაა. შეინიშნება ფობიის მემკვიდრეობითობის ტენდენცია: თუ ერთ-ერთ მშობელს რაიმე სახის ფობია აღენიშნება, არსებობს ალბათობა, რომ ის შვილსაც დაემართოს. ესპანელმა მეცნიერებმა გამოიკვლიეს ის ოჯახები, რომელთა წევრებიც ამა თუ იმ ფორმის ფობიით იყვნენ შეპყრობილნი და დაამტკიცეს, რომ ფსიქიკის ეს გადახრა ათიდან 9 შემთხვევაში თანდაყოლილია. ამერიკელი მეცნიერის, ნევროლოგისა და ფსიქიატრის ლევინსონის აზრით, ფობიის მიზეზები შუა ყურის პათოლოგიაში უნდა ვეძებოთ. ამის თქმის საფუძველს მას 20 ათასამდე პაციენტზე დაკვირვება აძლევს. ამიტომ ლევინსონი ფობიით შეპყრობილებს მოუწოდებს, მიმართონ ოტორინოლარინგოლოგებს და გამოიკვლიონ შუა ყური.